Với triết lý đầu tư “mua rẻ bán đắt” đã giúp nhà đầu tư huyền thoại Peter Lynch giàu lên nhanh chóng và ông đã quyết định về hưu ở tuổi 46.
Brian Glazer là một chuyên gia tư vấn cấp cao trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Ông đã dành nhiều năm làm việc để giúp đỡ các doanh nhân khác từ những điều căn bản nhất. Dưới đây là một số bài học từ một huyền thoại trong ngành đầu tư chứng khoán Peter Lynch đã được Brian Glazer tổng hợp và tóm tắt lại. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp hoặc mới bắt đầu nhất định không thể bỏ qua.
Peter Lynch là một trong những nhà đầu tư thành công và nổi tiếng nhất mọi thời đại. Ông là cựu quản lý huyền thoại của Quỹ Magellan. Ở tuổi 33, ông tiếp quản và điều hành quỹ trong 13 năm, cho đến khi nghỉ hưu ở tuổi 46.
1. Mua rẻ bán đắt
“Tôi nhận thấy rằng khi thị trường chứng khoán đi xuống và bạn mua các quỹ đầu tư một cách khôn ngoan, vào một thời điểm nào đó trong tương lai, bạn sẽ có được niềm vui” – Peter Lynch.
Đầu tư, đặc biệt là khi thị trường đi xuống có thể rất khó khăn. Vài năm trước, Rob Arnott, một nhà quản lý danh mục đầu tư nổi tiếng tại PIMCO (công ty quản lý đầu tư cung cấp giải pháp cho các tổ chức, chuyên gia tài chính và hàng triệu cá nhân trên toàn thế giới), đã đến nói chuyện với Brian Glazer.
Ông đưa ra quan điểm về cách các nhà đầu tư: Không mua cổ phiếu khi giá đắt (tăng) và bán khi giá rẻ (giảm). Điều này là hoàn toàn đúng! Có thể hiểu rằng các nhà đầu tư nên tìm cách mua với giá thấp hơn và bán với giá cao hơn bằng việc lợi dụng các biến động của thị trường.
Lời khuyên để đầu tư khôn ngoan:
Trước khi ra một quyết định nào đó, mỗi người nên cân nhắc sử dụng kiến thức, không để cảm xúc chi phối, đa dạng hóa danh mục đầu tư, và mua thấp – bán cao. Đây là những nguyên tắc cốt lõi để biến thời điểm khủng hoảng của nhiều người thành cơ hội tốt cho bạn.
2. Kiến thức là sức mạnh
“Điều quan trọng nhất đối với tôi trên thị trường chứng khoán, bất kỳ ai cũng vậy, là biết bạn sở hữu những gì” – Peter Lynch, nhà quản lý danh mục vốn đầu tư nổi tiếng của Fidelity (tập đoàn dịch vụ tài chính đa quốc gia của Mỹ).
Brian Glazer cho hay: “Trở lại những ngày giao dịch chứng khoán của tôi tại Fidelity Investments, Peter Lynch đã cho nhóm đầu tư chúng tôi những lời khuyên vô cùng sáng suốt và uyên bác. Điểm nổi bật của Peter Lynch là bề dày kinh nghiệm và kiến thức thị trường mà ông sở hữu. Những gì ông ấy nói với chúng tôi là những điều cơ bản và thuần túy, nhưng trên thực tế, hầu hết các nhà đầu tư đều bỏ qua”.
Khi bạn đầu tư bằng cách mua cổ phiếu của một công ty, bạn có hiểu phương thức hoạt động kinh doanh của công ty đó không? Công ty đó kiếm tiền bằng cách nào? Có lợi thế cạnh tranh trong ngành kinh doanh đang hoạt động hay không?
Công ty nghiên cứu đầu tư có trụ sở tại Chicago, chuyên biên soạn và phân tích dữ liệu tài chính, cổ phiếu và thị trường chung Morningstar đã thiết lập một điểm dữ liệu độc quyền được gọi là “hào kinh tế”. Họ nghiên cứu về lợi thế khác biệt mà một công ty có được so với các đối thủ cạnh tranh, giúp công ty bảo vệ thị phần và lợi nhuận của mình.
Điều này đã chứng minh rằng khi đầu tư, bất cứ ai cũng cần có những hiểu biết cơ bản về đối tượng mà mình lựa chọn. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần so sánh, đối chiếu chung với các đối thủ khác để tìm ra sự lựa chọn tối ưu nhất.
3. Không để cảm xúc chi phối
“Mọi người đều nói rằng họ là một nhà đầu tư dài hạn cho đến khi thị trường chứng khoán có những biến động lớn” – Peter Lynch.
“Biến động” là thuật ngữ của tờ nhật báo quốc tế Wall Street dùng để mô tả các chỉ số thị trường chứng khoán được niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán ở Hoa Kỳ như S&P 500 hay Chỉ số Trung bình Công nghiệp Dow Jones hoặc thậm chí một cổ phiếu riêng lẻ.
Nghiên cứu hàng năm do DALBAR (một công ty nghiên cứu về đầu tư tại Boston – Mỹ) cho thấy, trong năm 2018, trung bình các nhà đầu tư vào quỹ đã mất gấp đôi số tiền cho chỉ số S&P 500.
Cảm xúc con người giúp cuộc sống phong phú hơn – nhưng không có lợi trong việc đầu tư. Nó khiến chúng ta suy nghĩ ngắn hạn và có những kỳ vọng không thực tế về lợi nhuận cả trong hiện tại và tương lai. Điều này có thể dẫn đến những sai lầm phổ biến trong đầu tư như sau:
- Hoang mang, vội vã bán cổ phiếu khi khoản đầu tư kém hiệu quả
- Danh mục đầu tư biến động, tăng doanh số dẫn đến tăng chi phí đầu tư
- Chờ đợi để có được một khoản bù lỗ tương xứng (Quyết định này có thể dẫn đến thua lỗ nhiều hơn, cũng như chi phí cơ hội cao vì bạn có thể phân bổ lại tiền ở nơi khác).
4. Đa dạng hóa danh mục đầu tư
“Nếu bạn sở hữu cổ phiếu, điều này có nghĩa là bạn luôn phải trăn trở về nó” – Peter Lynch.
Đầu tư luôn luôn bao gồm cả rủi ro và không chắc chắn. Đa dạng hóa danh mục đầu tư là cách chúng ta tìm đến sự cân bằng. Để giảm thiểu rủi ro, bạn phải xây dựng cơ cấu tài sản hợp lí, phân bổ vốn vào chứng khoán hay nhiều loại tài sản đầu tư có độ rủi ro khác nhau dựa trên những tỷ lệ đầu tư không giống nhau trên thị trường.
Điều lí tưởng nhất mà bạn có thể thực hiện là không rót vốn vào các khoản đầu tư tương đồng với nhau quá nhiều, giống như nguyên tắc “đừng bỏ tất cả trứng vào cùng một giỏ”. Về điều này, Peter Lynch có quan điểm rõ ràng: “Nhiều người tìm thấy 10 cổ phiếu mình thực sự quan tâm và chọn mua 3 trong số đó. Phần lớn 3 cổ phiếu đó luôn là sự lựa chọn sai lầm. Vì vậy, tôi chọn mua tất cả 10 cổ phiếu”.